Chắc hẳn chúng ta ai cũng đã một lần trong đời được nếm thử quả Mận – một loại quả mọng nước có vị chua thanh rất kích thích vị giác. Mỗi vùng miền trên cả nước lại có mỗi loại mận khác nhau với nhiều công dụng khác nhau. Vậy để biết được ngoài vị ngon thì mận còn có những tác dụng gì đối với con người, thì bạn đọc hãy cùng chúng mình tìm hiểu qua bài viết sau nha!
Bắt nguồn cho tên gọi của quả Mận
Quả Mận có rất nhiều tên gọi khác nhau, tùy theo từng vùng miền. Có nơi gọi mận là “lý từ”, người Tày lại gọi mận là “mắc măn”,… Tên khoa học của trái mận là Prunus salicina Lindl. var. salicina. Theo khoa học, đây là một loài cây quả thuộc họ Hoa Hồng, có vị chua ngọt đặc trưng.
Theo nhiều tài liệu có ghi chép, quả Mận được bắt nguồn từ Trung Quốc. Sau đó, giống cây được nhân giống khắp nơi trên thế giới như Nhật Bản, Triều Tiên, Hàn Quốc, … Tại Việt Nam, quả Mận được trồng rất nhiều ở các vùng miền núi thuộc tỉnh phía Bắc như: Lào Cai, Điện Biên, Lạng Sơn, Cao Bằng,… hoặc ở các vùng miền núi Bắc Trung Bộ có thời tiết mát mẻ như Nghệ An, Thanh Hóa,…
Tùy thuộc vào điều kiện khí hậu, địa lý, mà rất nhiều giống mận khác nhau đã ra đời. Chúng khác nhau về màu sắc, mùi vị, có khi là cả vẻ ngoài. Nhưng nhìn chung những loại mận khác nhau vẫn có những điểm chung nhất định.
Các loại mận khác nhau được biết đến
Có rất nhiều quả Mận khác nhau ở rất nhiều vùng miền khác nhau. Tùy vào điều kiện đất đai, môi trường mà sinh ra nhiều loài mận như vậy. Vậy loại quả này có các loại quả họ hàng có đặc điểm như thế nào?
Các loại mận khác nhau được biết đến
- Quả Mận Hà Nội: là loài mận có thịt dày nhưng vỏ lại mỏng và hạt nhỏ.
- Mận Tả Văn: là loài mận có sắc thịt đỏ đậm, vỏ màu tím sẫm. Tuy nhỏ hơn các loại mận khác nhưng hương vị cũng không tồi đâu nhé!
- Mận của vùng Miền Nam (hay còn gọi là quả roi): loại quả này có hình dáng khác biệt nhất với các vùng khác. Đầu quả nhỏ và to dần về phía đuôi quả. Quả có màu hồng ruột xốp và ăn rất giòn.
- Mận Cơm: là loại mận được trồng rất nhiều ở vùng miền núi phía bắc – Lạng Sơn. Loài mận này khi chưa chín có màu xanh và khi đã chín màu sắc có nghiêng vàng.
- Loài mận Tam Hoa: loại mận này có vị chua rất vừa phải. Thịt quả có màu đỏ đậm và vỏ có màu tím.
Mỗi loại mận đều có màu sắc, vẻ ngoài, hương vị đặc trưng cho mỗi vùng miền khác nhau.
Đặc điểm sinh trưởng của loài quả Mận
Mận là một loài cây quả thường mọc ở những nơi có khí hậu lạnh, nên mận rất phù hợp với những nơi có những đặc điểm như sau:
- Những nơi có đất thịt tơi xốp, nhiều chất dinh dưỡng, đặc biệt là dễ thoát nước.
- Cây mận rất ưa được trồng ở những nơi có khí hậu ẩm mát, ở những vùng núi cao. Loại cây này rất giỏi chịu sương mù và lạnh giá.
- Nhiệt độ tốt nhất để cây mận sinh trường tốt là từ 15-22 độ C và lượng mưa trung bình rơi vào khoảng 1800mm/ năm trở lên. Cây mận sẽ rụng lá vào mùa đông.
Loài cây này có thể tự thụ phấn hoặc nhờ sự trợ giúp của con trùng bằng cách thụ phấn chéo. Ông cha ta xưa cũng chỉ cách trồng cây bằng phương pháp gieo hạt, ghép cành, ghép mắt,… Những tháng mùa đông là tháng 12 và tháng 1 sẽ là thời điểm cực kỳ thích hợp để trồng cây.
Rễ mận lại bám vào đất khá nông, những nhánh rễ sau khi bị đứt lại rất dễ nảy mầm thành cây con. Khi trồng mận bằng cây con yếu thì nên phủ rơm dưới gốc của loài cây này, nó không những có tác dụng tránh được cỏ dại mà còn giữ được độ ẩm cho cây. Ngoài ra, người trồng cũng có thể dùng phương pháp tỉa quả để giúp cho quả cây đều, đẹp và to.
Mận có hương vị đặc trưng thế nào?
Có rất nhiều quả mận khác nhau và mỗi loại sẽ có một phần những hương vị khác biệt. Vậy cụ thể những hương vị đó khác biệt ra sao?
- Mận Hà Nội có vị ngọt chua cân bằng, nếm thử thì sẽ rất rõ độ giòn và mọng nước.
- Mận Tả Văn có vị thiên ngọt nhưng vị chua cũng rất rõ
- Mận của vùng Miền Nam có màu hồng ruột xốp và ăn rất giòn. Khi chưa chín thì có vị chua chát nhẹ. Nhưng khi đã chín thì quả có vị ngọt nhẹ nhàng.
- Mận Cơm là loại mận vị thiên về chua thanh hơn và được nhập vào miền Nam rất nhiều.
- Loài mận Tam Hoa: loại mận này có vị chua rất vừa phải. Lúc ăn quả chín chúng ta có thể cảm nhận rất rõ vị ngọt và mọng nước.
Như vậy chúng ta đều thấy, mận đều có vị chát và chua khi còn xanh. Vị đặc trưng nhất của loài quả này sẽ và ngọt và chua vừa phải.
Mận làm Siro
Quả Mận được sử dụng để làm siro uống giải khát hay trị bệnh rất phổ biến, tác dụng và cách làm cụ thể như sau:
Mận là thuốc y học cổ truyền ( Siro trị ho )
Siro mận, hoặc mận sấy, mật thắng đường (hoặc mật ong) có mặt ở rất nhiều bài thuốc y học cổ truyền để trị ho tiêu đờm và sử dụng để trị nhiều loại bệnh khác. Từng bộ phận của quả Mận đều có thể sử dụng làm thuốc để chữa trị nhiều bệnh khác nhau. Ví dụ như:
- Nhân hạt mận giúp nhuận tràng và lợi tiểu hoặc giảm viêm tiêu sưng
- Quả Mận làm Siro hoặc sấy khô có thể giúp giảm đau các khớp xương, kích thích quá trình tiêu hóa, chữa nóng trong xương,…
- Lá cây mận giúp làm giảm sốt, giảm sưng viêm,…
- Rễ cây có tác dụng thanh nhiệt cơ thể, giúp hạ hỏa, mát gan,….
Siro quả Mận làm thức uống giải nhiệt
Quả Mận thường có tính ngọt, nên mận hay dùng làm Siro giúp giải nhiệt vào những ngày hè nắng nóng. Sau đây sẽ là một cách đơn giản để bạn đọc tham khảo về cách làm Siro mận ngon tại nhà nhé!
- Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu làm Siro
Chuẩn bị khoản 1kg mận đỏ, tương đương với đó là 350gr đường.
- Bước 2: Sơ chế và thực hiện
Đầu tiên chúng ta rửa ngật sạch mận (tốt nhất là ngâm với cả muối ). Lấy dao gọi quần cuống mận và cả vỏ mận.
Tiếp theo bỏ hạt của quả Mận ra và sau đó cắt thành từng miếng nhỏ vừa ăn.
Trộn 350gr đường cùng với 1kg mận vừa sơ chế và ngâm chúng trong bình thủy tinh 1 ngày ( lưu ý nên ngâm bình thủy tinh để đảm bảo an toàn )
Sau một ngày mang hỗn hợp mận ngâm đường lên bếp và sên đều tay khoảng từ 25-30 phút.
Thấy hỗn hợp đã quánh và sệt chuyển sang màu đỏ sẫm là được rồi!
- Bước 3: Thử thành phẩm
Cách pha vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần cho một hỗn hợp Siro mận hòa tan cùng với nước (gia giảm tùy khẩu vị). Thêm một chút đá là đã có một thức uống giải khát cho ngày hè rồi.
Lưu ý cần thiết để làm món Siro quả mận thơm ngon
- Khi sên hỗn hợp không nên để lửa quá to, chỉ nên để lửa nhỏ và đảo đều.
- Chỉ nên ngâm quả Mận với nước muối khoảng 5-6 phút.
- Không nên ngâm mận quá 24h vì điều đó sẽ làm hỗn hợp siro lên men và có vị chua.
- Bạn có thể cho một ít vani và siro để tạo mùi thơm hơn.
- Không nên chọn quả Mận quá non hay quá già, chọn mận vừa chín tới thì khi làm sẽ ra kết quả tốt nhất.
Ăn quả Mận có giúp giảm cân như lời đồn?
Mọi người thường truyền tai nhau rằng ăn hoa quả nhiều giúp giảm cân rất tốt và quả Mận cũng không phải là một ngoại lệ. Vậy có thật sự mận hỗ trợ tốt cho quá trình giảm cân hay không?
Trong 100g mận có chứa 20 kcl và các nhóm chất có lợi khác như: 0.2g chất béo, 0.6g protein. 0,7g chất xơ,… Đặc biệt, chiếm phần lớn nhất trong mận là nước, chiếm tới 94,1g. Điều này giúp cung cấp nước cho cơ thể.
Chưa hết, trong mận còn có nhiều hoạt chất khác như canxi, sắt, magie, kẽm,… Và một số loại vitamin có lợi cho sức khỏe và làn da: vitamin c, b, e,… Tuy vậy, mận có vị ngọt nên cũng sẽ có chứa đường galactoza, glucoza, fructoza, sacaroza.
Từ những chất dinh dưỡng trên bạn đọc có thể dễ dàng thấy được mận là một loại quả hỗ trợ rất tốt cho quá trình giảm cân. Nhưng bạn không nên ăn quá 100gr một ngày nhé!
Các lưu ý cần biết về lợi ích của quả Mận
Quả Mận mang lại rất nhiều lợi ích cho chúng ta. Nhưng chúng ta vẫn cần phải lưu ý sử dụng và ăn mận liều lượng ra sao cho đúng để tránh có những ảnh hưởng không đáng có đến cơ thể bạn nhé!
- Mận làm thuốc để điều trị đái tháo đường, giảm mỡ máu do là thực phẩm có lượng calo thấp nhưng lại giàu chất xơ
- Ăn mận có thể giúp hỗ trợ hệ tim mạch vì là thực phẩm giàu Kali.
- Quả Mận giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, ngừa táo bón và bảo vệ niêm mạc dạ dày trước tác động của acid.
- Ăn mận giúp tăng sức đề kháng, giúp chậm quá trình lão hóa với những vitamin như vitamin c, vitamin a,…
- Mận còn rất tốt cho mắt, thị lực nhờ chứa các loại vitamin cần thiết như vitamin a,b,c,…không những vậy còn có thể chữa các bệnh như thoái hóa điểm vàng hay đục thủy tinh thể.
- Giúp rất nhiều trong việc hỗ trợ và giảm ung thư do có chứa thành phần anthocyanin – một chất chống oxy hóa và loại bỏ các tế bào gốc tự do xấu
- Ăn quả Mận rất tốt cho phụ nữ có thai. Vì trong loại quả này chưa rất nhiều loại vitamin và khoáng chất cực tốt. Vì vậy phụ nữ có thai và cho con bú nên ăn thường xuyên. Không những cung cấp dưỡng chất mà còn có thể giảm stress, hỗ trợ xương cốt nữa đấy.
Và còn rất nhiều lợi ích khác mà loại quả này dành tặng cho con người chúng ta.
Kết bài
Quả Mận là một loại quả đã xuất hiện khá lâu ở các nước Châu Á nói riêng và Việt Nam nói chung. Loại quả này được ví như là một món quà tinh túy của đất trời gửi đến con người vậy! Còn chần chờ gì nữa, nếu có cơ hội bạn nên nếm thử vị ngon của các loại mận trong cả 3 miền đi nhé!
