Rau xà lách được người dân trồng và sử dụng cho các bữa ăn hàng ngày. Vậy loại rau này có tốt không và cần lưu ý gì trong quá trình sử dụng. Những câu hỏi này sẽ được chúng tôi giải đáp qua bài viết phía dưới đây nhé!
Xà lách – Loại nông sản phổ biến trên thị trường
Nguồn gốc
Xà lách (rau diếp) có tên khoa học là Lactuca Sativa là một loại rau ăn lá, có nguồn gốc từ Trung Á, được sử dụng làm rau ăn, làm thuốc từ những năm 4500 trước công nguyên. Đây là loại rau được trồng khá phổ biến ở Hy Lạp và Italia.
Ở các nước Tây Âu, rau diếp cuốn mới được biết đến và sử dụng vào thế kỷ XIV, còn những loại rau diếp xoăn đã được dùng từ rất lâu. Ngày nay, chúng đã trở thành loại rau ăn sống quan trọng của phần lớn các quốc gia trên thế giới.
Rau xà lách được lai tạo thành nhiều giống khác nhau và trồng ở khắp mọi nơi trên thế giới. Chúng ưa khí hậu mát lạnh, và ở Việt Nam, những nơi có khí hậu mát mẻ như Đà Lạt,… trồng được nhiều loại rau diếp chất lượng, có vị ngọt, lá giòn rất ngon.
Giá trị dinh dưỡng
Rau xà lách có chứa rất nhiều nguồn dinh dưỡng dồi dào phải kể đến như chất đạm, chất xơ, carbohydrate, chất béo thực vật, các loại vitamin đa dạng (vitamin E-alpha, vitamin C, vitamin A, vitamin K), các khoáng chất Riboflavin, Axit pantothenic, Thiamin, Niacin,…và hàm lượng các chất điện giải ấn tượng (Na, Ca, Fe, Cu, K,…).
Ăn rau diếp có tốt cho sức khỏe không?
Với nguồn dinh dưỡng đa dạng trong rau xà lách, việc sử dụng chúng mỗi ngày trong các bữa ăn là vô cùng tốt cho sức khỏe. Một số tác dụng nổi bật của rau này có thể kể đến như sau:
Rau xà lách giúp chống viêm
Đây là một tác dụng ít người biết tới của rau xà lách. Chúng có đặc tính chống viêm, giúp kiểm soát tốt tình trạng viêm nhiễm. Các chất chiết xuất từ loại rau có khả năng kiểm soát đáng kể đối với các chất xúc tác sinh học như carrageenan, lipoxygenase gây ra tình trạng viêm.
Giảm mức cholesterol
Hàm lượng cholesterol cao gây ra rất nhiều căn bệnh nguy hiểm về tim mạch, là nguyên nhân gây ra đau tim và đột quỵ. Trong rau diếp có hỗ trợ giảm mức cholesterol LDL từ đó tốt cho sức khỏe.
Cải thiện sức khỏe của xương
Vitamin K có trong rau xà lách giúp quá trình trao đổi chất của xương hoạt động tốt hơn. Cung cấp đủ vitamin K cho cơ thể giúp làm tăng mật độ xương từ đó xương chắc khỏe hơn.
Tốt cho mắt và võng mạc
Rau xà lách có chứa lượng vitamin A, chất beta carotene dồi dào. 100g rau diếp có thể cung cấp 4.443 µg nhu cầu beta carotene và 247% nhu cầu vitamin A hàng ngày của cơ thể. Vitamin A giúp bảo vệ, giúp mắt khỏe, sáng hơn và có thể ngăn nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể.
Chất zeaxanthin, một loại carotenoid quan trọng trong bữa ăn hàng ngày chứa trong rau được cơ thể chọn lọc và thẩm thấu vào điểm vàng của võng mạc. Nhờ đó, cung cấp các chất chống oxy hóa, lọc các tia UV gây tổn hại võng mạc, ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng.
Xà lách giúp phòng ngừa ung thư
Rau này có chứa các chất chống oxy hóa flavonoid giúp bảo vệ cơ thể khỏi ung thư họng và ung thư phổi. Vitamin C trong rau còn giúp tăng cường sức đề kháng, loại bỏ các gốc tự do độc hại gây viêm, chống lại các tác nhân gây bệnh.
Tăng cường đề kháng
Folate (vitamin B9) có trong rau là một thành phần trong quá trình chuyển hóa enzyme để tổng hợp nên DNA. Việc sử dụng rau diếp sẽ giúp hình thành tế bào hồng cầu, giamr nguy cơ bị dị tật bẩm sinh về não, cột sống cũng nhưng đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của các tế bào.
Chứa nhiều khoáng chất
Các chất khoáng trong rau xà lách có tác dụng tốt đối với quá trình trao đổi chất của cơ thể. Kali trong rau diếp sẽ giúp điều hòa huyết áp và tim mạch. Đồng và sắt là hai chất cần thiết cho quá trình hình thành, sản xuất hồng cầu. Còn Mg là loại hóa sinh cho enzyme chống oxy hóa SOD.
Thực phẩm giàu chất xơ
Chất xơ có trong rau diếp đem lại nhất nhiều lợi ích như:
- Hỗ trợ giảm cân và duy trì ổn định cân nặng: Chất xơ giúp bạn no nhanh hơn và lâu hơn, làm hạn chế lượng calo nạp vào cơ thể mỗi ngày.
- Tốt cho người bị đái tháo đường: Giúp kiểm soát và duy trì lượng đường huyết trong cơ thể.
- Tốt cho hệ tiêu hóa: Giúp cải thiện trình trạng táo bón và tiêu chảy.
Ngăn ngừa, phòng chống bệnh
Sử dụng rau xà lách hàng ngày sẽ giúp bạn phòng tránh loãng xương, Alzheimer, thiếu máu do thiếu sắt, thoái hóa võng mạc (ARMD) và ung thư.
Cách phân biệt các loại rau xà lách khác nhau
Hiện nay do sự phát triển của lai tạo giống, trên thị trường có rất nhiều loại rau diếp khác nhau. Dựa vào các đặc điểm của từng loại, bạn sẽ dễ dàng phân biệt chúng với nhau.
Xà lách Carol
Loài này có đặc điểm thân cây thon dài, khá giống với bắp cải. có phần lá xanh nhạt đến xanh đậm, đầu lá hơi xoăn nhẹ, rất giòn, chắc. Giống rau này có nguồn gốc từ Pháp, vào Việt Nam được một thời gian không lâu nhưng lại rất được ưa chuộng bởi vị giòn ngọt nó không giống với loại khác Tuy vậy trẻ nhỏ thường không thích bởi vị đắng của nó. Loại rau này rất thích hợp với khí hậu ở Đà Lạt.
Xà lách mỡ
Đây là một loại rau xà lách phổ biến ở nước ta, thường được sử dụng nhiều trong các món gỏi, món cuốn hay lẩu. Loai rau này khá giòn ngọt, chứa nhiều nước do vậy, việc bảo quản có phần khó khăn hơn vì dễ bị dập, úng nước. Loại rau phát triển tốt khi được cung cấp đủ ánh sáng.
Xà lách san hô
Đây là loại thông dụng nhất được bán nhiều tại chợ và các siêu thị với 2 loại chính là san hô tím và san hô xanh được phân loại dựa theo màu sắc. Thân rau hơi giòn, tán lá rộng, độ xoăn cao và lá mọc tách rời nhau. Xà lách san hô có vị ngon ngọt, thanh mát, rất tốt cho phụ nữ mang thai vì thành phần axit folic tốt cho sức khỏe thai nhi và trẻ sơ sinh.
Ngoài việc dùng để ăn kèm, chúng còn được làm nước ép. Loại san hô tím có chứa chất chống oxy hóa cao gấp 100 lần so với những loại rau diếp khác. Do đó, giúp phần đẩy lùi quá trình lão hóa, tốt cho gan, hỗ trợ chức năng tiêu hóa và giảm nguy cơ các bệnh tim mạch, huyết áp…
Xà lách lá sồi
Loại rau này có lá màu xanh tươi, kích thước dài, gấp khúc giống với lá sồi. Ngoài vị ngọt, loại rau này còn có mùi thơm dễ chịu. Chúng cung cấp chất xơ, vitamin cần thiết giúp bảo vệ gan, tim mạch và hệ tiêu hóa hoạt động hơn. Ngoài màu xanh, rau còn có màu đỏ lạ mắt. Chính vì vậy, loại rau này thường dùng để làm salad cùng các rau củ quả khác.
Xà lách đỏ romaine
Xà lách đỏ romaine là một trong những loại rau được nhiều người yêu thích, hương vị tươi mát, giòn, thơm và hàm lượng vitamin phong phú. Chúng còn hay được mọi người gieo trồng ở nhà.
Xà lách mỹ
Loại rau xà lách này có nhiều lá cuộn tròn lấy nhau, hơi cứng trông giống bắp cải. Lá bên ngoài có màu xanh nhưng càng vào màu của chúng nhạt dần và chuyển sang màu trắng. Chúng chứa nhiều nước, ăn giòn và rất phù hợp cho các món nướng.
Xà lách lô lô tím
Loại rau này có những cánh lá rời rạc, tầng lá rộng và dáng xoăn. Lá có màu xanh tươi mát,ngon ngọt, không quá mềm và không quá giòn; có thể dùng kèm với các món trộn, thịt nướng,… .
Các món ngon có từ rau xà lách
Với nhiều giá trị dinh dưỡng, rau xà lách được sử dụng rất nhiều trong các món ăn. Một số món ăn ngon được làm từ loại rau này bạn có thể tham khảo thêm:
Salad thịt bò
Tên món ăn cũng nói lên được các nguyên liệu chính có trong món. Món ăn là sự kết hợp giữa vị ngọt tự nhiên, giòn giòn của rau xà lách cùng thịt bò mềm thơm, đậm vị. Ngoài ra để món ăn thêm hấp dẫn, bạn có thể trộn thêm cà chua bi, dưa leo, ngò rí để món ăn nhiều đa màu sắc hơn nhé.
Salad cá hồi
Món ăn này cũng rất đơn giản, rau xà lách tươi ngon, cà chua bi đẹp mắt cùng cá hồi dinh dưỡng trộn cùng nước sốt dầu giấm béo ngậy, chua chua dễ ăn, không bị chán mà lại vừa đẹp da, tốt cho sức khỏe.
Salad cá ngừ với sốt mè rang
Cá ngừ béo mềm, rau xà lách tươi mát, cùng cà chua bi đỏ mọng được trộn cùng nước sốt mè rang khiến món salad đậm đà, khó cưỡng.
Salad trứng cút rau xà lách
Trứng cút bỏ sạch vỏ. Sau đó đem trộn với rau xà lách, cà chua bi, dưa chuột cùng dầu giấm trộn đều lên. Chỉ cần như vậy, bạn đã có một món salad tươi ngon, thanh mát rồi.
Lưu ý khi sử dụng rau diếp
Rau xà lách chứa rất nhiều chất dinh dưỡng với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, tuy nhiên, loại rau này cũng có vài điểm đáng lưu ý:
- Người đang sử dụng thuốc chống đông máu: Trong thuốc đông máu có hàm lượng vitamin K cao, cho nên nếu ăn loại rau diếp này sẽ có ảnh hưởng tới hiệu quả của thuốc.
- Phụ nữ mang thai: Các mẹ bầu nên tìm những nguồn rau sạch, đảm bảo an toàn sẽ giúp đảm bảo cho sức khỏe mẹ và bé vì loại rau này thường được dùng để ăn sống.
- Người bị viêm đại tràng và đau dạ dày: Xà lách có chứa chất xơ không tan như cellulose nên khi ăn sẽ bị cọ xát vào thành ruột, kích thích niêm mạc dạ dày sẽ không tốt cho người bệnh.
Kết luận
Rau củ quả là một phần quan trọng, không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày chúng ta để bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là xà lách. Qua những thông tin trên, hi vọng bạn có những kiến thức hữu ích để có thể chọn được loại thực phẩm này vừa tươi ngon mà lại đảm bảo an toàn.
